Sinds 2015 vinden er onderzoeken in Het Nationale Park De Hoge Veluwe plaats naar de effecten van steenmeeltoediening als maatregel om de natuurkwaliteit structureel te herstellen, via herstel van de bodemmineralogie en bodemchemie. Om de kennis en ervaring van de afgelopen 5 jaar aan onderzoeken te delen, organiseerde Het Nationale Park De Hoge Veluwe op dinsdag 20 april 2021 een online symposium over steenmeeltoediening als herstelbeheer.
Onderstaand treft u het volledige programma van het symposium met onder ieder onderwerp een link naar de opname.
Introductie
• Welkom namens Het Nationale Park De Hoge Veluwe
Dagvoorzitter Theo Spek, Rijksuniversiteit Groningen
• Woord van de Gelderse Gedeputeerde Peter Drenth, verantwoordelijk voor o.a. landbouw, natuur en landschap
bekijk de introductie
• Steenmeeltoediening: waarom en wanneer is het nodig?
Wim de Vries, Wageningen Environmental Research
De jarenlange verhoogde stikstof en zwaveldepositie heeft geleid tot een afname in de biodiversiteit en tot een afname van de bosvitaliteit en tot bossterfte. Dit is naast vermesting het gevolg van bodemverzuring, waardoor de basenvoorraad afneemt en aluminium vrij komt. In deze inleidende presentatie wordt ingegaan op bovengenoemde effecten en de trends daarin als aanleiding voor steenmeeltoediening. Vervolgens wordt kort ingegaan op criteria gegeven wanneer steenmeel gebruikt zou kunnen worden en wat de effecten en mogelijke risico’s zijn.
bekijk deze presentatie
Langer lopend onderzoek
introductiefilmpje langer lopend onderzoek
• Verzuring en vermesting van de bodem. Is steenmeel de oplossing?
Maaike Weijters, B-ware
Verzuring en vermesting zijn belangrijke negatieve gevolgen van de jarenlange N (en S) depositie uit heden en verleden. Van steenmeel als herstelmaatregel wordt veel verwacht. Maar is dat terecht? Deze presentatie behandelt de belangrijkste resultaten op het gebied van bodemchemie van 6 jaar steenmeelonderzoek in het zandlandschap.
bekijk deze presentatie
• Effecten van steenmeeltoediening op insecten en andere ongewervelden: hoe werkt steenmeel via bodem en plant door op hogere trofische niveaus?
Joost Vogels, Stichting Bargerveen
De diversiteit van ongewervelden is in veel droge heidegebieden afgenomen. Eén van de hypothesen waarom dit gebeurt is dat de kwaliteit van het voedsel afneemt als gevolg van verzuring. Zien we dan bij steenmeeltoediening ook een herstel optreden van voedselkwaliteit? In deze presentatie worden de mechanismen achter verzuring en afname van insecten toegelicht en wordt op basis van de resultaten uit het steenmeelonderzoek een voorzichtig antwoord gegeven op deze vraag.
bekijk deze presentatie
Recent gestart onderzoek
introductiefilmpje recent gestart onderzoek
• Steenmeel: bodemchemie, N, P, mycorrhiza’s, strooiselafbraak en doorwerkingseffecten op flora en fauna
Henk Siepel, Radboud Universiteit
Wat doet steenmeel in bodem en vegetatie met P beschikbaarheid, N mineralisatie, de balans tussen verschillende groepen van mycorrhiza’s, de afbraak van organische stof en uiteindelijk de planten en dieren in het eikenbos?
bekijk deze presentatie
• Steenmeel als herstelmaatregel in bossen: profiteren grote herbivoren meer dan bomen?
Sylvana Harmsen, Wageningen Universiteit
Steenmeel voegt als “slow-release” meststof uitgespoelde kationen toe die de plantengroei kunnen bevorderen, maar maakt planten waarschijnlijk ook aantrekkelijker voor herbivoren. Het is onduidelijk of de vraat meer toeneemt dan de groei en hoe het bos zich ontwikkelt. Deze presentatie geeft een overzicht van plannen voor onderzoek.
bekijk deze presentatie
Gebruik steenmeel
• Steenmeeltoediening in de praktijk
Leon van den Berg en Gerard Koopmans, Unie van Bosgroepen
De ervaringen uit het veld in het toedienen van steenmeel.
bekijk deze presentatie
Het steenmeelonderzoek en het Steenmeel Symposium worden mede mogelijk gemaakt door:
Provincie Gelderland
Cultuurfonds
Eneco
