Tentjes in de hei - onderzoek naar effecten van verzuringsbestrijdende maatregelen op de fauna
Sinds het voorjaar van dit jaar staan ze weer in Het Nationale Park De Hoge Veluwe; kleine, donkere piramidevormige tentjes die bij elkaar in de heide geplaatst zijn. Je kunt ze vinden nabij het Bosje van Staf en bij de Wolfskuilen op het Deelense Veld. Deze tentjes zijn eigenlijk vallen, en staan in het landschap vanwege experimenten die sinds 2015 zijn ingezet in droge en natte heide. Het doel van de experimenten is om na te gaan op welke manier overmatige bodemverzuring -het gevolg van luchtverontreiniging door zwavel en stikstof- het beste met maatregelen kan worden tegengegaan.
Toevoegen van kalk of steenmeel
Op elke testlocatie is experimenteel éénmalig ofwel een dosis kalk toegevoegd, ofwel een dosis steenmeel (Biolit of Soilfeed). Steenmeel is een fijngemalen vulkanisch- of diepgesteente, wat mogelijk de bodem duurzaam kan herstellen. Dit is nodig omdat door de extreem toegenomen verzuring de afgelopen decennia de mineralen in de bodem versneld zijn verweerd en uitgespoeld. Het idee is dat de mineralen in het steenmeel langzaam, gedurende een lange periode (20 -30 jaar) vrijkomen. En door een steenmeel te kiezen dat past bij de mineralen die uit de bodem verdwenen zijn, kan de bodem hersteld worden.
Op sommige testlocaties hebben we helemaal niks toegevoegd. Door dit experiment meermaals te herhalen, kunnen we vaststellen wat het effect van de verschillende methoden is op de zuurstatus van de bodem, op de planten, op schimmels en op bodemleven.
Insecten vangen met tentjes
Ook willen we weten wat het effect is van de maatregelen op de bovengrondse fauna. Om dit goed te kunnen bepalen, zijn deze tentjes uitgezet; ze vangen alle kleine insecten die zich in de vegetatie ophouden, of als larve in de bodem leven en als volwassen gevleugeld insect rond gaat vliegen. Door deze insecten vervolgens te tellen en ze onder te verdelen in verschillende groepen (planteneters, schimmeleters, predatoren) komen we meer te weten over het effect van de maatregelen op deze groepen.
Experimenten met steenmeel op grotere schaal
Naast deze kleinschalige experimenten wordt in Park De Hoge Veluwe ook op grotere schaal geëxperimenteerd met één van de genoemde steenmelen. Verspreid over het Park zijn oppervlakken van 1 ha groot met Soilfeed behandeld. Ook dit onderzoek loopt al een tijdje en ook deze plekken worden de komende jaren weer intensief gevolgd.
Het onderzoek met de tentjes wordt gefinancierd door het O+BN programma, gecoördineerd door de VBNE. Het grootschaliger onderzoek wordt gefinancierd door de Provincie Gelderland. Contactpersoon van het O+BN onderzoek is Maaike Weijters (m.weijters@b-ware.eu), voor het door de provincie Gelderland gefinancierde onderzoek is dat Joost Vogels (j.vogels@science.ru.nl).
Door Joost Vogels, senior researcher Stichting Bargerveen
