Brand als beheermaatregel
Afgelopen februari brandden we weer een deel van de droge heide in het Park. Het branden van heide is een van onze vaste beheermaatregelen. Waarom doen we dat?
Het branden is een effectieve manier om diversiteit in de heidevelden te behouden en die te verhogen. Een gevarieerde heide is gunstig voor diverse soorten, zoals de veldleeuwerik en veel insecten en amfibieën. In het Park streven we naar een zo hoog mogelijke biodiversiteit. In de heide betekent dit dat naast heideplanten ook een grote variatie aan kruiden, mossen en grassen aanwezig moet zijn. Als het branden wordt gecombineerd met begrazing in heideterreinen kan dit leiden tot een verdere verhoging van de diversiteit aan planten- en dierensoorten.
Zonder actief heidebeheer neemt de diversiteit aan soorten af. Dit leidt tot een eentonige heide waar op termijn grassen en zelfs bomen de overhand krijgen. Branden is een eeuwenoude beheermaatregel die we in het Park graag in ere houden.
Weersomstandigheden
Februari is de beste maand om heide te branden. Dan zijn de weersomstandigheden doorgaans het best. De ondergrond moet namelijk (licht) bevroren zijn, zodat de insecten en amfibieën diep in de grond zitten. Daarnaast mag het niet te hard, en liefst helemaal niet, waaien. Ook sneeuw en natheid zijn niet wenselijk. Alleen als de omstandigheden echt gunstig zijn, wordt er in het Park gebrand. Zo is er vorig jaar niet gebrand door te natte omstandigheden.
Hoe gaat het in zijn werk?
Voordat we kunnen gaan branden treffen we voorbereidingen. We leggen contact met de brandweer om een ontheffing te krijgen voor het branden. De stukken die worden gebrand beslaan ongeveer een halve hectare. Hier maaien we een strook omheen zodat de brand zich niet uitbreidt buiten de stukken die we willen branden. Het brandbare gedeelte branden we tegen de wind in. Hierdoor brandt de begroeiing langzaam en goed af. Dit is ook belangrijk voor de veiligheid omdat op die manier het vuur beter gecontroleerd kan worden. Vervolgens wordt gecontroleerd of alles goed uitgebrand is. Het branden gebeurt altijd in samenwerking met de brandweer, die met materieel en manschappen aanwezig is naast onze eigen medewerkers.
Begrazing
Het branden zorgt ervoor dat de vegetatie verjongt. Dat geldt zowel voor gewenste vegetatie als heide, kruiden en mossen als voor ongewenste soorten als pijpenstrootje en grove den. Om het branden extra effectief te laten zijn is het belangrijk dat er na het branden een laag-intensieve vorm van begrazing plaatsvindt. Onze moeflons zijn daarvoor erg geschikt.
Sinds de komst van wolven, staan de moeflons in het Park in een afgerasterd deel. Ook in dit deel hebben we kleine delen van de heide gebrand. Hier kunnen de moeflons dus hun werk doen. De andere delen van het Park waar is gebrand, kunnen nu helaas niet begraasd worden door moeflons. Hier grazen wel edelherten en reeën, maar het gewenste effect zal minder groot zijn.
Foto’s: Tijmen Majoor en Gideon Franzen