Paddenstoel van het jaar 2022

Maandag 03 oktober 2022

De vliegenzwam is uitgeroepen tot paddenstoel van het jaar 2022. Als onderdeel hiervan is er een publieksinventarisatie van de vliegenzwam. De resultaten van de publieksinventarisatie worden vergeleken met de resultaten van de inventarisatie van 1991 en 2000. Door de inventarisatie te herhalen, wordt het mogelijk om data te vergelijken en te zien hoe het nu gaat met de vliegenzwam in Nederland.

Publieksinventarisatie vliegenzwam

Dit jaar is er een publieksinventarisatie van de vliegenzwam, waarnemingen van de vliegenzwam kunnen doorgegeven worden via Waarneming.nl. De Nederlandse Mycologische Vereniging wil samen met de Vereniging voor Veldbiologie, IVN Natuureducatie en Waarneming.nl zoveel mogelijk vindplaatsen van de vliegenzwam in kaart brengen. In 1991 en 2000 waren er ook publiekstellingen van de vliegenzwam. Door dit nu te herhalen wordt het mogelijk om de data te vergelijken en te zien hoe het nu gaat met de vliegenzwam in Nederland. Vliegenzwammen doen het goed op een wat schalere zandgrond van onder andere bermen en lanen. De vraag is of de toename van stikstofverbindingen door kunstmest, invloed heeft op waar de vliegenzwam nu groeit en in welke dichtheden. De resultaten van de inventarisatie worden aan het begin van 2023 gepubliceerd.

Over de vliegenzwam

Deze opvallende paddenstoel groeit altijd samen met een boom, meestal is dat een berk, eik, beuk, den of spar. De paddenstoel komt vaak voor in bossen en lanen op zand-en veengrond. De ondergrondse schimmeldraden van de vliegenzwam groeien samen met de wortels van bomen. Doordat de schimmeldraden van een paddenstoel kleiner zijn, kunnen zij gemakkelijker water en voedingstoffen uit de grond halen. Een gedeelte hiervan delen ze met de boom, in ruil daarvoor krijgt de schimmel suikers. Zonder suikers kan deze niet leven. Maar de boom is ook afhankelijk van de samenwerking met de schimmel. Deze samenwerking heet mycorrhiza.

Het uiterlijk van de vliegenzwam

De vliegenzwam is rood met witte stippen, deze stippen zijn een overblijfsel van een beschermvlies. Als de vliegenzwam in ontwikkeling is, zitten ze nog (deels) onder de grond. Om de paddenstoel te beschermen zit deze in een vlies. Als de vliegenzwam uitgegroeid is, dan scheurt dit vlies open. De restanten van het vlies, zijn de witte stippen op de rode hoed. De vliegenzwam heeft een omtrek tussen de 8 en 20 cm en de steel is 8 tot 18 cm hoog. In sommige gevallen worden er ook grotere exemplaren gevonden, in 2020 is in Drenthe een vliegenzwam gevonden met een doorsnede van 30 cm.

Zelf op zoek naar paddenstoelen

Gaat u zelf op zoek naar paddenstoelen en wilt u weten welke paddenstoel u gezien heeft? Neem dan een spiegeltje en een paddenstoelengids mee of zoek op om welke paddenstoel het gaat via bijvoorbeeld de paddenstoelenwijzer van Flora Europa. Komt u een vliegenzwam tegen, dan kunt u deze doorgeven via Waarneming.nl, deze wordt dan meegenomen in de publieksinventarisatie.