Nieuws van boswachter Henk Ruseler: maart

Donderdag 02 maart 2017

Op 20 maart om 11:28 uur staat de zon loodrecht boven de evenaar en begint op ons noordelijk halfrond de astronomische lente. Met twee korte sneeuwperioden en amper temperaturen onder nul, komt de afgelopen winter dan ook niet als een strenge winter in de boeken. De natuur houdt zich natuurlijk niet aan dit begin van de astronomische lente, getuige de vogelconcerten die ik de afgelopen weken heb gehoord. Naast de gebruikelijke vroege zang van koolmees, vink en lijster, hoorde ik op 17 februari al een veldleeuwerik boven het Deelense Veld zingen.

Eerste geboorten bij moeflons en wilde zwijnen

Bij het schrijven van deze nieuwsbrief kreeg ik van mijn collega jachtopzichters de melding dat zij al biggen van wilde zwijnen en moeflonlammeren hadden gezien. Het is het begin van een babyboom onder deze twee bewoners van het Park. De moeflon ooi krijgt in de regel één lam, maar een wild zwijn vrouwtje in goede conditie kan wel 12 biggen werpen. Deze maand worden verder de meeste lammeren en biggen geboren. Wanneer dit jonge grut in staat is om hun moeder goed te volgen, heeft u steeds vaker kans om ze te zien.

Een vliegende deur boven het Park

In de winterperiode kent het Park verschillende wintergasten. Zo zijn de klapekster en de blauwe kiekendief twee vogelsoorten die het afgelopen winterseizoen regelmatig in het Park zijn gezien. Een gast met een heel andere omvang is de zeearend. Deze vogel met een spanwijdte van 2 meter, wordt ook wel de vliegende deur genoemd en is deze winter verschillende keren door bezoekers gezien. Ook in maart zijn dit soort waarnemingen nog te doen en naast de zeearend, zijn er ook kansen om kraanvogels en de visarend te zien. Tijdens hun trek naar het noorden, maken zij regelmatig een tussenstop in het Park. Mocht u deze vogels waarnemen op de Hoge Veluwe of heeft u een andere bijzondere waarneming, dan horen wij die graag.

Katjes van hazelaar en els lopen uit en knoppen aan struiken en bomen worden dikker

Wie goed kijkt zal het opgevallen zijn dat ook in de plantenwereld het voorjaar op komst is. De katjes van de hazelaar en de els zijn de afgelopen weken uitgelopen. Deze maand worden ook de bladknoppen aan struiken en bomen dikker en komt de sapstroom op gang. De dunne twijgen van de berk kleuren in het maartse licht prachtig roodbruin. Afhankelijk van de temperatuur in maart, kun je het blad van de krentenstruik, berk en kamperfoelie zien uitlopen.

Een ander fenomeen dat opvalt, is de rijping van de kegels van de grove den. Door hun kleurverandering van groen naar licht bruin, vallen ze steeds meer op. Bij warme dagen in het voorjaar springen de kegels open en kan het zaad zich verspreiden.

Beheer van de wildweiden

Verspreid over het Park liggen vele wildweiden en akkers die om diverse redenen in stand worden gehouden. Zo zijn er akkers met een cultuurhistorische achtergrond zoals op de Kemperberg en in het landgoed Hoenderloo, maar er zijn ook akkers die werden aangelegd met het doel om een rijke kruidenvegetatie voor insecten en andere kleine faunasoorten te laten ontstaan. Voor de grote wildsoorten zijn sinds jaar en dag wildweiden in gebruik. De belangrijkste functies van deze wildweiden zijn het produceren van licht verteerbaar en mineraalrijk voedsel, het bevorderen van de verspreiding van het wild en het bevorderen van de zichtbaarheid van het wild voor de beheerder en de bezoeker.

Om de wildweiden in goede conditie te houden worden ze jaarlijks bemest. Het gaat hier om een onderhoudsbemesting; hiervoor wordt maximaal 20 ton lange mest (ouderwetse stalmest) over de wildweiden verspreid. Dit jaar zijn op alle wildweiden grondmonsters genomen en op plaatsen waar de bodem te zuur is, wordt later ook nog een kalkbemesting gedaan. Een enkele wildweide is door de wilde zwijnen dusdanig omgewroet dat het noodzakelijk is om deze te frezen en opnieuw in te zaaien. In het Park ligt een totaal van 72 ha aan wildweiden en akkers, daarvan is 38 ha wildweide.  

Wanneer er in maart voldoende neerslag valt en de temperatuur rond de 15 graden Celsius komt, zal het gras op de wildweiden weer gaan groeien en het wild zo een welkome aanvulling op het natuurlijk voedsel bieden.